PROTOKÓŁ DWORU KRÓLEWSKIEGO

1. Objaśnienia wstępne.

Odstępstwa od ustalonego porządku na Dworze dopuszczalne są jedynie, gdy JKM tak postanowi.

JKM asystuje zawsze Marszałek Dworu, chyba że zgodnie z regułami ceremoniału wykonuje inne czynności, oraz dyżurny sekretarz Kancelarii Królewskiej. Nadto antyszambruje dyżurny oficer Gwardii Królewskiej.

Do JKM należy zwracać się „Wasza Królewska Mość”, dopuszcza się skrót „WKM”. Do panujących Cesarzy należy zwracać się „Wasza Cesarska Mość”, dopuszcza się skrót „WCM”. Do panujących Królów należy zwracać się jak do JKM. Do panujących suwerennych Książąt należy zwracać się „Wasza Książęca Mość”, dopuszcza się skrót „WXM”. Do Królów Seniorów należy zwracać się „Wasza Królewska Wysokość”, dopuszcza się skrót „WKW”. Do Następców Tronu oraz Regentów w Królestwach należy zwracać się jak do Królów Seniorów. Do Następców Tronu oraz Regentów w innych Monarchiach należy zwracać się jak do Królów Seniorów, przy czym zamiast tytułu królewskiego używać należy odpowiedniego tytułu monarszego w danym Państwie. Do innych członków Domów Panujących należy zwracać się „Wasza Wysokość”, dopuszcza się skrót „WW”. Do Ambasadorów oraz innych osób utytułowanych należy zwracać się „Wasza Ekscelencjo”, dopuszcza się skrót „WE”.

Wielki ceremoniał obowiązuje w dniach świąt państwowych, w razie wizyty państwowej, prywatnej wizyty Głowy Państwa Trzeciego, pozostałych specjalnych okolicznościach, a także w innych sytuacjach, gdy JKM tak postanowi. W pozostałych dniach obowiązuje ceremoniał zwykły.

Męskim strojem dworskim jest ciemny garnitur. Męskim strojem galowym jest frak. Damskim strojem dworskimi jest kostium. Damskim strojem galowym jest suknia typu wieczorowego. Strojem ceremonialnym jest strój związany z posiadanym tytułem honorowym, ustalony przez Sekretarza Heroldii, albo strój związany ze sprawowanym urzędem, ze wszystkimi dodatkami symbolizującymi piastowaną godność; strojem ceremonialnym JKM są szaty koronacyjne wraz z Koroną i pozostałymi insygniami królewskimi. Spory dotyczące spełnienia wymogów przez dany strój rozstrzyga Marszałek Dworu.

Funkcje związane z zapewnieniem prawidłowego przebiegu dworskich uroczystości pełni Marszałek Dworu. Jeżeli Marszałek Dworu nie może uczestniczyć w czynnościach związanych z prowadzeniem ceremonii, zastępuje go Lord Kanclerz.

Zasady i sposoby oddawania honorów JKM oraz innym osobom przez siły zbrojne i flotę oraz formy stosownej asysty wojskowej, w zakresie nieuregulowanym Protokołem, określają właściwe ceremoniały tych służb.

Pierwszeństwo po JKM przed pozostałymi przysługuje Królom Seniorom. Namiestnikom Koronnym przysługuje pierwszeństwo po Królach Seniorach przed pozostałymi dworzanami, w kolejności alfabetycznej nazw Prowincji Królestwa. Urzędnikom nadwornym przysługuje pierwszeństwo po Namiestnikach przed pozostałymi dworzanami w następującej kolejności: Marszałek Dworu, Lord Kanclerz, Lord Skarbnik i Lord Kustosz. W pozostałym zakresie pierwszeństwo dworzan określa się według posiadanych tytułów honorowych, a w ramach tytułów, według starszeństwa nadania. Premierowi Rządu Królewskiego przysługuje pierwszeństwo według jego tytułu, z wyłączeniem wizyt państwowych, gdy korzysta z pierwszeństwa po Królach Seniorach przed pozostałymi dworzanami. Osobom zagranicznym przysługuje pierwszeństwo stosownie do ich tytułów, z wyłączeniem głównego gościa, który przyjmowany jest przez JKM. Jeżeli jedna osoba posiada kilka tytułów do pierwszeństwa, decyduje ten spośród nich, który uprawnia do wyższego pierwszeństwa.

2. Porządek dnia.

2.1. Lever.

8:30 - 9:30, stroje dworskie, Wielki Gabinet. Stawia się Marszałek Dworu wraz z dokumentami niezbędnymi do załatwienia spraw dworskich na nadchodzący dzień, w szczególności planowanych prac gospodarskich i konserwacyjnych w dobrach królewskich.

8:30 - 10:00, stroje galowe, Wielka Sypialnia. Stawiają się wszyscy urzędnicy nadworni. Następnie wchodzą pozostali dworzanie i korpus dyplomatyczny w kolejności tytułów, jednakże w pierwszej kolejności według nazw Prowincji Namiestnicy Koronni. Wszyscy stoją. Sekretarz Heroldii w asyście czterech w kwadrat oficerów Gwardii Królewskiej wnosi insygnia Wielkiego Mistrza Orderu Czerwonego Orła. Marszałek Dworu przypina JKM gwiazdę orderową, nakłada szarfę i następnie podaje pozostałe insygnia. Po skończonym przywdziewaniu insygniów, posłuchanie według uznania JKM.

2.2. Śniadanie.

9:30 - 10:00, stroje dworskie, jadalnia w Apartamentach Królewskich. Uczestniczą urzędnicy nadworni. Spraw urzędowych nie załatwia się. Koniec z chwilą zakończenia posiłku przez JKM.

10:00 - 11:00, stroje galowe, Wielka Jadalnia, w razie potrzeby Sala Asamblowa. Proponowaną listę gości opracowuje Marszałek Dworu w porozumieniu z Premierem i odpowiednio Ministrem Spraw Zagranicznych, przedstawia w dniu poprzedzającym JKM do zatwierdzenia; uczestniczą dworzanie. Wszyscy stoją. Do zgromadzonych przybywa JKM, ewentualnie z gościem zagranicznym, w asyście Marszałka Dworu. JKM zasiada do stołu, po czym czynią to pozostali obecni. Spraw urzędowych nie załatwia się. Koniec z chwilą zakończenia posiłku przez JKM.

2.3. Kancelaria.

10:00 - 14:00, stroje dworskie, Wielki Gabinet. Stawia się dyżurny sekretarz Kancelarii Królewskiej wraz ze stosownymi dokumentami; z własnej inicjatywy lub na polecenie JKM - dodatkowo Lord Kanclerz.

11:00 - 12:00, w razie zatwierdzania ustawy federalnej, ratyfikacji traktatu międzynarodowego, Sala Tronowa; dodatkowo w razie zatwierdzania innego szczególnie ważnego aktu, jeżeli JKM tak postanowi. Stół i fotel królewski tyłem do Tronu. Obecni Marszałek Dworu, Marszałkowie Izb Parlamentu Królewskiego, Premier Rządu Królewskiego, przy ratyfikacji traktatu także Minister Spraw Zagranicznych. Wszyscy stoją. W asyście czterech oficerów Gwardii Królewskiej w kwadrat Lord Kanclerz wnosi pieczęć królewską i kładzie na stole. Do zgromadzonych przybywa JKM, zasiada w fotelu. Marszałek Izby Poselskiej, a w razie ratyfikacji traktatu - Minister Spraw Zagranicznych, przedstawia projekt (podpisany traktat) JKM. JKM składa podpis. Lord Kanclerz przystawia pieczęć. JKM wstaje od stołu. Posłuchanie dla obecnych. JKM opuszcza Salę Tronową w asyście Marszałka Dworu i Lorda Kanclerza. Dalej jak przy ceremoniale zwykłym.

2.4. Obiad.

14:00 - 15:00, stroje dworskie, Jadalnia w Apartamentach Królewskich. Uczestniczą urzędnicy nadworni oraz dwóch przedstawicieli świata nauki i kultury; proponowaną listę gości opracowuje Marszałek Dworu w porozumieniu z Ministrem Kultury i Nauki, przedstawia JKM do zatwierdzenia najpóźniej w dniu poprzedzającym. Spraw urzędowych nie załatwia się. Koniec z chwilą zakończenia posiłku przez JKM.

14:00 - 16:00, stroje galowe, Wielka Jadalnia, w razie potrzeby Sala Asamblowa. Proponowaną listę gości opracowuje Marszałek Dworu w porozumieniu z Premierem i odpowiednio Ministrem Spraw Zagranicznych, przedstawia w dniu poprzedzającym JKM do zatwierdzenia; uczestniczą dworzanie. Wszyscy stoją. Do zgromadzonych przybywa JKM, ewentualnie z gościem zagranicznym, w asyście Marszałka Dworu. JKM zasiada do stołu, po czym czynią to pozostali obecni. Jeżeli wielki ceremoniał z okazji wizyty państwowej, JKM wygłasza toast powitalny, następnie odpowiedź gościa. Koniec z chwilą zakończenia posiłku przez JKM.

2.5. Popołudnie.

15:00 - 19:00, stroje dworskie, instytucja zewnętrzna. JKM w asyście Marszałka Dworu i kierownika odwiedzanej instytucji dokonuje jej przeglądu. Jeżeli nie ma wizyty lub JKM tak zdecyduje - sprawy urzędowe według zwykłego ceremoniału Kancelarii.

16:00 - 19:00, stroje galowe, instytucja zewnętrzna. JKM w towarzystwie gościa zagranicznego, a w razie gdy wielki ceremoniał z innej przyczyny - Premiera Rządu Królewskiego, w asyście urzędników nadwornych i kierownika odwiedzanej instytucji, dokonuje jej przeglądu. Jeżeli JKM tak zdecyduje, zamiast wizyty koncert lub sztuka.

2.6. Kolacja.

19:00 - 19:30, stroje dworskie, Jadalnia w Apartamentach Królewskich. Uczestniczą urzędnicy nadworni. Spraw urzędowych nie załatwia się. Koniec z chwilą zakończenia posiłku przez JKM.

19:00 - 20:00, stroje galowe, Wielka Jadalnia. Proponowaną listę gości opracowuje Marszałek Dworu w porozumieniu z Premierem Rządu Królewskiego i odpowiednio Ministrem Spraw Zagranicznych, przedstawia w dniu poprzedzającym JKM do zatwierdzenia; uczestniczą dworzanie i korpus dyplomatyczny. Wszyscy stoją. Do zgromadzonych przybywa JKM, ewentualnie z gościem zagranicznym, w asyście Marszałka Dworu. JKM zasiada do stołu, po czym czynią to pozostali obecni. Jeżeli wielki ceremoniał z okazji gościa zagranicznego, JKM wygłasza toast powitalny, następnie odpowiedź gościa, o ile wcześniej nie wygłaszano. Koniec z chwilą zakończenia posiłku przez JKM.

2.7. Wieczór.

19:30 - 22:00, stroje dworskie, Wielki Gabinet. Audiencje według potrzeby. Obecni Marszałek Dworu, zainteresowany. W audiencjach dla przedstawicieli zagranicznych uczestniczy również Minister Spraw Zagranicznych. Jeżeli JKM tak postanowi, audiencja prywatna.

20:00 - 22:00, według potrzeby: bal lub audiencja ceremonialna.

2.8. Coucher.

22:00 - 23:00, stroje dworskie, Wielki Gabinet. Stawia się Marszałek Dworu wraz z dokumentami niezbędnymi do załatwienia spraw dworskich na następny dzień oraz Lord Kanclerz w razie korespondencji niecierpiącej zwłoki.

22:00 - 23:00, stroje galowe, Wielka Sypialnia. Stawiają się wszyscy urzędnicy nadworni. Następnie wchodzą pozostali obecni na Dworze w kolejności tytułów, jednakże w pierwszej kolejności według nazw Prowincji Namiestnicy Koronni. Wszyscy stoją. Marszałek Dworu odpina JKM gwiazdę orderową, zdejmuje szarfę i pozostałe insygnia Wielkiego Mistrza Orderu Czerwonego Orła. Sekretarz Heroldii w asyście czterech w kwadrat oficerów Gwardii Królewskiej wynosi insygnia. Po skończonym zdejmowaniu insygniów, posłuchanie według uznania JKM.

3. Okoliczności specjalne.

Król w stolicy Królestwa. Jeżeli Król Senior nie ustalił inaczej przy przekazywaniu Korony, pierwsza sobota po siedmiu dniach od przekazania Korony. Sala Tronowa Pałacu Królewskiego. Na podwyższeniu Tronu, po jego prawej stronie pięciokątny stół na insygnia królewskie. Stroje ceremonialne. Proponowaną listę gości opracowuje Marszałek Dworu w porozumieniu z Premierem Rządu Królewskiego i Ministrem Spraw Zagranicznych, przedstawia najpóźniej tydzień naprzód Królowi do zatwierdzenia; uczestniczą dworzanie i korpus dyplomatyczny. Wszyscy stoją. O godzinie 20:00 Lord Kustosz w asyście ośmiu w kwadrat oficerów Gwardii Królewskiej uroczyście wnosi Koronę. Następnie w analogicznej asyście wnoszone pozostałe insygnia królewskie: Berło Królewskie, Jabłko Suwerena, Berło Sprawiedliwości i Miecz Królestwa. Do Sali wchodzi Król, wprowadzany przez Królów Seniorów. Staje sam na podwyższeniu Tronu. Stojąc, kieruje prawą dłoń w kierunku leżącej na stole Korony i składa przysięgę koronacyjną (1). Marszałek Armii Królestwa ceremonialnie podaje Królowi Miecz Królestwa i na znak dany przez Króla przypasowuje go Monarsze. Prezes Sądu Królestwa ceremonialnie podaje Królowi Berło Sprawiedliwości i na znak dany przez Króla podaje je Monarsze. Po chwili Król powierza uroczyście Berło Sprawiedliwości Prezesowi Sądu Królestwa, który trzyma je oburącz pionowo do zakończenia ceremonii. Następnie Król uroczyście bierze w lewą dłoń Jabłko Suwerena, w prawą dłoń Berło Królewskie i zasiada na Tronie. Na podwyższenie wchodzą Królowie Seniorzy, wspólnie niosąc Koronę. Trzymając Koronę nad głową Króla, wygłaszają formułę koronacji (2) w kolejności odwrotnej do starszeństwa panowania. Po wygłoszeniu formuły przez wszystkich Królów Seniorów, nakładają oni Koronę. Królowie Seniorzy schodzą tyłem z podwyższenia Tronu. Król Senior najstarszy panowaniem intonuje okrzyki „Vivat Rex!”. Wiwaty zgromadzonych. Marszałek Dworu wywołuje kolejno Namiestników Koronnych celem złożenia homagium przez Prowincje. Wywołany Namiestnik, albo - w razie niemożności przybycia - specjalnie upoważniony przedstawiciel, składa przysięgę wierności (3). JKM wygłasza mowę tronową. JKM, nadal w pełnych szatach ceremonialnych, w uroczystej procesji i w asyście Gwardii Królewskiej, opuszcza Salę Tronową. Marszałek Dworu ogłasza zakończenie koronacji.

JKM w stolicy Królestwa. Przed obiadem organizuje się defiladę wojskową, którą JKM odbiera z balkonu Pałacu Królewskiego. Tam reszta uroczystości.

JKM w stolicy Królestwa. Stroje ceremonialne. O godzinie 11:00 uroczysty przejazd JKM do Pałacu Parlamentu. Karoca królewska poprzedzana oddziałem konnym Gwardii Królewskiej. JKM w karocy w asyście Marszałka Dworu i Marszałka Senatu Królewskiego. Następnie kolejno karoce pozostałych urzędników nadwornych. W Pałacu Parlamentu w Sali Wielkiej obecni senatorowie i posłowie, korpus dyplomatyczny, zaproszeni przez Parlament goście. Wszyscy stoją. JKM wchodzi w uroczystej procesji w asyście Marszałka Senatu Królewskiego i Marszałka-Seniora Izby Poselskiej. JKM zasiada na Tronie, następnie dokonuje inauguracji kolejnej kadencji Izby Poselskiej. Mowa tronowa.

4. Podróż.

Samochód JKM oznaczony herbem królewskim. Samochody Dworu oznaczone odpowiednim symbolem. Samochód JKM poprzedzany samochodem Gwardii Królewskiej, takiż samochód z tyłu. JKM w asyście Marszałka Dworu oraz Dowódcy Gwardii.

Skład JKM oznaczony herbem królewskim. JKM w asyście urzędników nadwornych oraz dwóch dyżurnych sekretarzy Kancelarii Królewskiej, a także zaproszonych gości, o ile JKM tak postanowi. Oddział Gwardii Królewskiej.

Jacht JKM oznaczony herbem królewskim. Przy wejściu na pokład podnosi się królewski sztandar, kapitan składa raport o stanie statku. Obowiązuje ceremoniał morski, z zastrzeżeniem pierwszeństwa JKM. Oddział Gwardii Królewskiej.

Samolot JKM oznaczony herbem królewskim. Przy wejściu na pokład podnosi się królewski sztandar, chowany następnie tuż przed kołowaniem. JKM w asyście Marszałka Dworu i zaproszonych gości.

powrót do góry >>

---